Review: "Άνυα: Το Κάλεσμα της Ακτής" του Γιώργου Χατζηκυριάκου

Στο βιβλίο «Άνυα: Το Κάλεσμα της Ακτής», δεν με τράβηξε το όμορφο και φωτεινό εξώφυλλο, μα η άρνηση στο οπισθόφυλλο. Εκεί, περιγράφεται σχεδόν λεπτομερώς τι θα μπορούσε να κάνει ο πρωταγωνιστής μας, ο 15χρονος Ορφέας, εκείνο το καλοκαίρι, μα σύντομα μας προσγειώνει, εξηγώντας πως τελικά δεν κάνει τίποτα από τα περιπετειώδη πράγματα που αναλύονται. Αντίθετα, είναι κολλημένος στο καυτό καλοκαίρι της Αθήνας, σε μια δύνη οικογενειακής παράνοιας. Η ερώτηση που μου γεννήθηκε αμέσως μετά την ανάγνωση του οπισθοφύλλου, ήταν το «γιατί». Γιατί ο Ορφέας δεν έκανε τελικά όσα θα μπορούσε να κάνει, υπό άλλες συνθήκες;

Για να δώσω απάντηση στο «γιατί», ξεκίνησα να διαβάζω το βιβλίο. Και δεν απογοητεύτηκα.

Ο Ορφέας ζει στην κατάμεστη Αθήνα και το μόνο που θέλει να κάνει με το που τελειώνουν οι εξετάσεις στο σχολείο, είναι να ηρεμίσει και να μπορεί να παίξει ήσυχος την μουσική του. Θα ήθελε να πάει και στην θάλασσα, και να δει τον πατέρα του, ο οποίος εξαφανίστηκε χρόνια πριν, αφήνοντας πίσω μονάχα ένα γράμμα, το οποίο εξηγούσε πως βρισκόταν στην Άνυα, έναν επίγειο παράδεισο, και πως θα περνούσε σύντομα να τον πάρει. Αυτό περίμενε ο Ορφέας τα καλοκαίρια, μα δεν είχε συμβεί -όχι ακόμη. Μια μοιραία νύχτα, όταν η μητέρα του Ορφέα και ο soon-to-be πατριός του αποφασίζουν να βγουν για φαγητό με τον Ορφέα και τους δυο γιούς του πατριού, ένα πράσινο αυτοκίνητο το οποίο φορά ιρλανδικό καπέλο, σταματάει μπροστά τους. Ο Ορφέας αναγνωρίζει το αυτοκίνητο από το γράμμα του πατέρα του και μπαίνει μέσα. Εξαφανίζεται στους δρόμους της Αθήνας, αφήνοντας τη μητέρα του πίσω να φωνάζει το όνομά του. Προορισμός του Ορφέα και του Άντι -του μεθύστακα οδηγού του αυτοκινήτου- είναι, φυσικά, η Άνυα και ο πατέρας του εφήβου.

Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο, βρήκα τον εαυτό μου να μη μπορεί να σταματήσει να γυρνά τις σελίδες. Η απελπισία του Ορφέα που πηγάζει από τους συνεχείς καβγάδες με την μητέρα του, την εμμονή της με την επίδοσή του στο σχολείο και τον ανυπόφορο έρωτά της με τον Μάκη, είναι μια με την οποία μπορεί να ταυτιστεί μεγάλο πλήθος κόσμου. Μεμονωμένα, τα σκέλη της αντιστοιχούν σίγουρα στο κάθε παιδί της ηλικίας του Ορφέα, όπως ίσχυαν και με εμένα κάποια στιγμή της ζωής μου. Αυτό είναι ένα πολύ δυνατό προτέρημα, όσον αφορά τη σχέση πρωταγωνιστή-αναγνώστη.

Το δεύτερο μέρος ξεκίνησε συναρπαστικά, γιατί μέσα από τα μάτια του Ορφέα γνώριζα κι εγώ, ως αναγνώστρια, τα όσα μαγικά και πρωτόγνωρα πράγματα αντίκριζε. Πάραυτα, δεν μπορώ παρά να νιώθω πως στη μέση του δεύτερου μέρους, η ιστορία έκανε μια μικρή κοιλιά. Λίγο οι επαναλήψεις στα ονόματα και τα πρόσωπα, λίγο κάποιες πλατιάσεις στην αφήγηση, με ξένισαν λίγο. Το κείμενο ανάκαμψε γρήγορα όμως.

Το τρίτο μέρος, ήταν μάλλον το αγαπημένο μου. Δεν κατάλαβα πότε τελείωσε. Κατάπινα τις σελίδες τη μια μετά την άλλη. Από καμιά τους δεν έλειπε η απαραίτητη αγωνία και δράση. Το τέλος υπόσχεται βαριά γεγονότα.

Η αφήγηση του βιβλίου, ήταν, ίσως, αυτό που με μάγεψε περισσότερο. Έκανε το βιβλίο είτε πολύ διασκεδαστικό εκεί που χρειαζόταν, είτε σοβαρό, σε μέρη μέχρι και αρκετά στενάχωρο, κάτι που δεν περίμενα από ένα βιβλίο που φαινομενικά ήταν ελαφρύ.

Αν κάτι με χάλασε στο βιβλίο, ήταν το γεγονός πως, μέχρι αρκετά βαθιά στην πλοκή, πολλοί χαρακτήρες ήταν φανερά βασισμένοι σε κλισέ. Πχ, ο πατριός με τους κλασσικούς γιούς που κάνουν bullying τον πρωταγωνιστή. Αν και τη λέξη «κλισέ» τη σκέφτηκα για διάφορους χαρακτήρες, κανένας από αυτούς δεν είχε κάποιο βασικό ρόλο στην πλοκή, οπότε δεν με ενόχλησε τόσο. Ακόμη, με ξένιζε συχνά μια συγκεκριμένη λέξη στα λόγια του Ορφέα: τούτος/η/ο. Μου φαινόταν περίεργο που ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι, κατά τ’ άλλα μέσα σε όλα και με μια φανερή απέχθεια για τα αρχαία, χρησιμοποιούσε τόσο συχνά αυτή την αντωνυμία αντί για το «αυτός/η/ο». Ένιωθα πως δεν ταίριαζε στο υπόλοιπο στυλ του.

Επειδή δεν μπορώ να μην το αναφέρω, ο αγαπημένος μου χαρακτήρας ήταν, με διαφορά, ο Άντι. Θεωρώ πως δίνει μια άλλη νότα στο βιβλίο, και πως σίγουρα τα πράγματα δεν θα γινόταν όπως έγιναν, χωρίς την παρουσία του.

Κλείνοντας, να πω πως γενικά, η «Άνυα» μου άρεσε πάρα πολύ. Είχε μερικά μικρά ελαττώματα, αλλά ήταν άρτιο, πολύ καλογραμμένο βιβλίο και πιστεύω πως το εφηβικό (και όχι μόνο) κοινό θα το τιμήσει ιδιαίτερα. Προσωπικά, ανυπομονώ να εκδοθεί και το δεύτερο βιβλίο!